Modlitwa różańcowa jest modlitwą człowieka za człowieka; jest modlitwą ludzkiej solidarności, modlitwą wspólną odkupionych, która odbija w sobie ducha i intencje pierwszej z odkupionych, Maryi, Matki i obrazu Kościoła; jest modlitwą za wszystkich ludzi świata i historii, żywych i umarłych, powołanych do tworzenia wraz z nami Ciała Chrystusa i do stania się wraz z Nim współdziedzicami chwały Ojca" (Jan Paweł II).
Historia Stowarzyszenia Żywego Różańca
Od połowy XIX wieku najbardziej popularną różańcową wspólnotę modlitewną stanowi Stowarzyszenie Żywego Różańca, założone przez Paulinę Jaricot (1799-1862) w Lyonie w roku 1826. "Najważniejszą... rzeczą i najtrudniejszą jest uczynić różaniec modlitwą wszystkich" - napisała wtedy. Każdy człowiek może znaleźć w ciągu dnia kilka minut, aby odmówić dziesiątek różańca, czyli jedną tajemnicę. Paulina Jaricot zaczęła organizować piętnastoosobowe grupy, nazwane później „żywymi różami”. Każda z osób tworzących piętnastkę zobowiązywała się do odmawiania jednej tajemnicy, czyli wszyscy razem odmawiają codziennie cały różaniec. Wszystkich członków róży dotyczy taka sama zasługa jakby odmówili cały różaniec. Nieodmówienie tajemnicy nie oznacza grzechu, a utratę zasługi. Celem Stowarzyszenia Żywego Różańca jest według Założycielki wspieranie modlitwą, ofiarą duchową i materialną działań misyjnych Kościoła. Dziełu Pauliny Jaricot udzieliło poparcia wielu biskupów oraz ojciec generał Zakonu Kaznodziejskiego, który przyłączył Stowarzyszenie Żywego Różańca do wielkiej historycznej dominikańskiej Rodziny Różańcowej, obejmującej Bractwa Różańcowe i Różaniec Wieczysty. Wkrótce papież Grzegorz XVI wydał breve aprobujące stowarzyszenie. Żywy Różaniec w krótkim czasie rozprzestrzenił się w całej Francji, a następnie na świecie. Po pięciu latach, w roku 1831, Paulina Jaricot napisała:
"Liczba odmawiających dziesiątek różańca rośnie z niewiarygodną szybkością we Włoszech, Szwajcarii, Belgii, Anglii i wielu regionach Ameryki. (...) Wszędzie, gdzie tworzą się piętnastki, można zauważyć nie notowane wcześniej umacnianie się dobra". Kilka lat później dodała: "Stopniowo stajemy się zjednoczeni w modlitwie ze wszystkimi ludźmi świata".
Papież Leon XIII w breve z 13 czerwca 1881 roku napisał m.in.
"Paulinie Jaricot ... zawdzięczamy szczęśliwy pomysł rozdzielenia wśród piętnastu osób piętnastu dziesiątków Różańca. W ten sposób ... cudownie rozpowszechniła i uczyniła nieustanną modlitwę do Matki Bożej". Założycielka Żywego Różańca, Paulina Jaricot pragnęła, aby modlitwa różańcowa wsparła zainicjowane przez nią kilka lat wcześniej Dzieło Rozkrzewiania Wiary, które w stulecie powstania, 3 maja 1922 roku, papież Pius XI uczynił Papieskim i polecił wprowadzić w całym Kościele. Misyjne korzenie Żywego Różańca na nowo odkrył w latach pięćdziesiątych XX wieku dyrektor Papieskiego Dzieła Rozkrzewiania Wiary w USA, abp. Sheen.
Rozpoczynając 25. rok swojego pontyfikatu, Jan Paweł II w liście apostolskim zatytułowanym „Różaniec Dziewicy Maryi” ogłosił Rok Różańca (okres od października 2002 do października 2003 roku). Ojciec Święty wprowadził nową część różańca, tajemnice światła, uwzględniające lata publicznej działalności Pana Jezusa, „aby różaniec w pełniejszy sposób można było nazwać streszczeniem Ewangelii”. Odtąd cały różaniec liczy 20 tajemnic, czyli żywe róże składają się z 20 osób.
W Roku Różańca Jan Paweł II podziękował członkom Żywego Różańca na całym świecie za to, że modląc się w papieskich intencjach misyjnych wspierają dzieło ewangelizacji na wszystkich kontynentach, a tym samym i jego posługę.
Ceremoniał Żywego Różańca.
CEREMONIAŁ ŻYWEGO RÓŻAŃCA powstał z troski o dobro duchowe Narodu polskiego i rozwój religijno - moralny obecnych i przyszłych pokoleń. Ufamy, że ŻYWY RÓŻANIEC, jako wypróbowane narzędzie Opatrzności Bożej zjednoczenia ludzi z Bogiem i braćmi oraz środek uświęcania dusz, pomoże młodemu pokoleniu skutecznie wytrwać w WIERZE OJCÓW.
Pragniemy również w ten sposób uczcić STULECIE OBJAWIEŃ MATKI BOŻEJ W GIETRZWAŁDZIE, podczas których wyraziła Ona życzenie:
"CHCĘ, ABYŚCIE CODZIENNIE
ODMAWIALI RÓŻANIEC".
Duszpasterze, katecheci, misjonarze i wierni świeccy - jako dzieci Kościoła i Narodu polskiego - niech na serio wypełniają RÓŻAŃCOWE ORĘDZIE Matki Bożej z Gietrzwałdu!
O. Szymon Niezgoda, dominikanin
Promotor Różańca św. W Polsce
PRYMAS POLSKI
Warszawa, dnia 7 września 1977r.
DEKRET
Przychylając się do prośby Prowincjała Zakonu OO Dominikanów w Warszawie na mocy szczególniejszych upoważnień, udzielonych Nam przez Stolicę Apostolską niniejszym zatwierdzamy "CEREMONIAŁ ŻYWEGO RÓŻAŃCA", według załączonego tekstu: z zachowaniem pozostałych przepisów prawa kościelnego.
/-/ + Stefan Kard. Wyszyński
Prymas Polski
I. ŻYWY RÓŻANIEC oznacza:
a. Życie według Ewangelii, która jest fundamentem i źródłem życia chrześcijańskiego. Różaniec jest modlitwą ewangeliczną, ponieważ zawiera Modlitwę Pańską i Pozdrowienie Anielskie oraz ewangeliczne Tajemnice naszego odkupienia. Z tego też powodu Różaniec nazywamy streszczeniem lub zbiorem najważniejszych prawd Ewangelii.
b. Życie wiarą, nadzieją i miłością, należeć bowiem do Żywego Różańca znaczy - wierzyć w istnienie Boga i wierzyć Bogu, który przemawia, ufać Bogu i w Jego dzieło zbawienia oraz kochać Boga a w Bogu i dla Boga ludzi.
c. Oznacza jakby ELEKTROWNIE DUCHOWĄ, która zasila wiernych mocą Bożą i pobudza ich do czynu apostolskiego, czyli do praktycznej działalności apostolskiej jak praca wśród ubogich, chorych, rodzin wielodzietnych, rodzin alkoholików, zaniedbanych religijnie i moralnie, dbałość o dom Boży, o szaty liturgiczne, krzewienie cnot moralnych, zwłaszcza czynnej miłości bliźniego i sprawiedliwości społecznej, itd.
d. Żywy Różaniec jest jakby niezdobytą TWIERDZĄ OBRONNĄ, albowiem broni jednostkę, rodzinę i społeczeństwo przed śmiercią duchową, mianowicie przed ateizmem i laicyzmem, przed indyferentyzmem religijnym, przed zepsuciem obyczajów, zwłaszcza w życiu małżeńskim i rodzinnym, przed alkoholizmem, itp.
e. Żywy Różaniec składa się z ŻYWYCH RÓŻ. Każda Róża posiada piętnaście osób, z których każda odmawia codziennie jeden dziesiątek różańca czyli jedną tajemnicę, połączoną z rozważaniem. W ten sposób odmawiany jest w Róży codziennie cały Różaniec - piętnaście tajemnic. Jest to jakby wieniec różany składany u stóp Królowej
II. PRZYJMOWANIE DO ŻYWEGO RÓŻAŃCA
a. Przyjmowanie do Żywego różańca dokonuje się w kościele, najlepiej przy ołtarzu Matki Bożej, po Mszy św. lub nabożeństwie, zwłaszcza z okazji takich uroczystości jak miesiąc październik, I-sza Komunia święta, misje parafialne lub rekolekcje. Względy praktyczne przemawiają za tym, aby w Różach małych dzieci zelatorem lub zelatorką był starszy chłopiec lub starsza dziewczynka.
CEREMONIE przyjęcia do Żywego Różańca są następujące:
Ksiądz Dyrektor ubrany w komże, stułę i białą kapę, intonuje przy ołtarzu hymn do Ducha Świętego: Veni Creator Spirytus... (O Stworzycielu Duchu, przyjdź....).
KANDYDACI trzymają w ręku Różaniec, kapłan zaś dokonuje poświecenia Różańców według formuły:
Na cześć i chwałę Bogurodzicy, Dziewicy Maryi, na pamiątkę tajemnic życia, śmierci i zmartwychwstania Pana naszego, Jezusa Chrystusa, błogosławię + i poświęca + te Różańce, w imię Ojca + i Syna i Ducha Świętego. Amen.
Poświęcone Różańce kropi wodą święconą.
Następnie przyjmowani powtarzają za kapłanem akt ofiarowania siebie Matce Bożej:
Ciebie Najświętsza Maryjo Panno, Królowo Różańca świętego,
biorę sobie dzisiaj, za Patronkę i Opiekunkę.
Proszę Cię pokornie, abyś we wszystkich potrzebach moich,
teraz i w godzinę śmierci mojej, wspierała mnie swoją pomocą. Amen.
Ceremonię przyjęcia kończy kapłan słowami:
Zostaliście przyjęci do Żywego Różańca i do udziału w odpustach różańcowych. Módlcie się wytrwale i żyjcie w miłości, a Bóg pokoju i łaski niech będzie z wami. Amen.
b. W każdej parafii należy prowadzić Księgę Żywego Różańca, do której wpisuje się imię i nazwisko przyjętych. Wpisania do Księgi dokonuje się w zakrystii lub w innym odpowiednim pomieszczeniu, w zależności od liczby przyjmowanych.
ŻYWE RÓŻE zakłada się wśród dzieci, młodzieży, ojców i matek. Na czele Róży stoi zelator lub zelatorka oraz ich zastępcy. Zelatorów mogą wybierać sami członkowie Żywego Różańca przy współudziale ks. Dyrektora. Każda Róża obiera sobie Patrona, od którego bierze swą nazwę, np.:
Róża św. Bernadetty (dziewczynki)
Róża św. Dominika Savio (chłopcy)
Róża Matki Boskiej Niepokalanie Poczętej (młodzież żeńska)
Róża bł. Maksymiliana (młodzież męska)
Róża Matki Boskiej Bolesnej (matki)
Róża św. Józefa (ojcowie)
Członkowie Żywego Różańca naśladują gorliwie cnoty Najśw. Maryi Panny. Uroczyście obchodzą święta swego Patrona, najlepiej w najbliższą niedzielę. Zamawiają Mszę św. i przystępują do sakramentów świętych. Jest to jakby ich uroczystość imieninowa w Żywym Różańcu. Pierwsza Komunia święta stwarza doskonałą okazję przyjęcia wszystkich dzieci do Żywego Różańca, aby przezeń związać ich na całe życie z Chrystusem, którego przyjmują w Komunii świętej. Podobnie doskonałą okazję wpisania do Księgi Różańcowej niosą rekolekcje lub misje parafialne, podczas których od samego początku należy wiernych przygotować i nastawić na uroczyste przyjęcie do Różańca św. podkreślając równocześnie, że założenie lub odnowienie Żywego Różańca w parafii jest praktycznym celem tych ćwiczeń religijnych. W podobnym duchu należy wykorzystywać miesiąc październik. W ostatnią niedzielę października można urządzić specjalne nabożeństwo, zakładając nowe Róże i uzupełniając dotychczasowe. Przy uzupełnianiu przyjęcie do Żywego Różańca odbywa się bez uroczystych ceremonii i polega na samym wpisaniu imienia i nazwiska do Księgi, w miejsce osoby, która umarła lub na stałe wyjechała.
III. MIESIĘCZANA ZMIANA TAJEMNIC RÓŻAŃCOWYCH
Raz w miesiącu, zwykle w pierwszą niedzielę, członkowie Żywego Różańca dokonują zmiany tajemnic różańcowych. Nie trzeba tłumaczyć, jak ważne to nabożeństwo! Istnieje podwójny system zmiany tajemnic, mianowicie przez losowanie i przez ciągłą kolejność tajemnic. Drugi system jest praktyczniejszy, ponieważ z góry wiadomo, jaką tajemnicę otrzyma się w następnym miesiącu, zachowany jest większy porządek i łatwiej jest nauczyć się wszystkich tajemnic. Zelator prowadzi w zeszycie wykres miesięcznej zmiany, każdy zaś z członków winien posiadać tajemnice w formie książeczki, a nie tylko na osobnych kartkach.
a. Miesięczna zmiana tajemnic może się odbywać w domu (np. u zelatorki), jeśli domy zbyt są oddalone od kościoła. Wówczas wszyscy członkowie Żywego Różańca spotykają się raz w miesiącu w domu, pod kierunkiem zelatora dokonują zmiany tajemnic, pogłębiają więź wzajemnej miłości i zachęcają się do współpracy w działalności apostolskiej oraz do wytrwania w nabożeństwie maryjnym. Od czasu do czasu w ich spotkaniach uczestniczy kapłan, przemawia do nich, podaje intencje modlitewne i przypomina o wielkiej roli, jaką oni odgrywają w życiu Kościoła. Maryja także liczy na ich modlitwę.
b. Zmiana tajemnic różańcowych w kościele odbywa się osobno dla dzieci, młodzieży, ojców i matek. Następuje ona po Mszy św. lub po wieczornym nabożeństwie. Zawsze przewodniczy jej ks. Dyrektor, który w kilku słowach zachęca do życia chrześcijańskiego, podaje miesięczną intencję, błogosławi tajemnice przyniesione przez zelatora do ołtarza, wymienia nazwiska zmarłych w ostatnim miesiącu członków Żywego Różańca, odmawia jeden dziesiątek Różańca i kończy nabożeństwo pieśnią maryjną.
OBOWIĄZKI W ŻYWYM RÓŻAŃCU
a. Obowiązki członków Żywego Różańca:
Zasadniczym obowiązkiem jest zapisanie imienia w Księdze i odmawianie codziennie jednego dziesiątka różańca.
Udział w miesięcznej zmianie tajemnic różańcowych (kto sześć razy z własnej winy opuści nabożeństwo, należy go wykreślić).
Częste przystępowanie do Sakramentów świętych oraz udział w procesjach maryjnych.
Rozszerzanie czci Maryi przykładem życia i działalnością apostolską.
Odważne stawanie w obronie wiary i Kościoła na wzór św. Dominika.
Udział w pogrzebie zmarłego członka Żywego Różańca oraz w modłach za spokój jego duszy.
UWAGA: Święta Penitencjaria, na mocy specjalnego i wyraźnego indultu Stolicy Apostolskiej, z dnia 25 października 1967 roku, udzieliła członkom Żywego Różańca odpustu zupełnego osiem razy w roku, mianowicie:
W dniu przyjęcia do Żywego Różańca
Narodzenia Pana Jezusa
Zmartwychwstania Pańskiego
Zwiastowania Najśw. Maryi Pannie
Wniebowzięcia Matki Bożej
Królowej Różańca św.
Niepokalanego Poczęcia Maryi
Oczyszczenia Najśw. Maryi Panny (Ofiarowania Pańskiego)
Odpust ten mogą uzyskać pod zwykłymi warunkami, którymi są: spowiedź i Komunia święta, modlitwa według intencji Ojca św., przynajmniej prywatne odnowienie postanowienia wiernego zachowania Statutu Stowarzyszenia Żywego Różańca (por In Anal Ord. Praedic 38/25.X.1967/p.309/.
b. Obowiązki zelatora:
Sprawdza obecność członków Żywego Różańca na nabożeństwie.
Dostarcza tajemnicę z intencją modlitewną nieobecnym.
Zachęca członków do gorliwej działalności apostolskiej, zwłaszcza wśród chorych i ubogich.
Zbiera miesięczne składki, np. na Mszę św.
Odwiedza chorych członków i otacza ich miłością.
Czuwa, by Róża posiadała pełny skład - piętnaście osób. Jest to jeden z ważniejszych obowiązków zelatora.
Pilnuje, aby Róża wypełniała zlecone sobie zadania apostolskie.
Utrzymuje stałą łączność między Różą a ks. Dyrektorem.
UWAGA: Wszyscy zelatorzy Żywych Róż tworzą RADĘ ŻYWEGO RÓŻAŃCA, która spośród siebie wybiera Przełożonego i zastępcę. Jego zadania są następujące:
Zwołuje Radę co kwartał i na niej przewodniczy.
Kieruje pracami Rady.
Jest stałym łącznikiem między Radą a ks. Dyrektorem.
c. Obowiązki Dyrektora Żywego różańca:
Sam codziennie odmawia Różaniec i bardzo sobie ceni jego wartość.
Zna swoje stowarzyszenie i rozwija w nim działalność duszpasterską.
Przyjmuje do Żywego Różańca i dba o Księgę różańcową.
Co kwartał wygłasza konferencję do wszystkich członków Żywego Różańca, może im wyświetlać filmy różańcowe, misyjne i inne.
Prowadzi miesięczną zmianę tajemnic, zapowiada intencję modlitewną oraz odpusty różańcowe.
Dba o procesje różańcowe, zwłaszcza w pierwszą niedzielę października i w Nowy Rok do Najświętszego Imienia Jezus (Nowy Różaniec w intencji pokoju).
Współpracuje z katechetami w celu przyjmowania do Żywego Różańca dzieci i młodzieży.
Współpracuje z Promotorem Prowincjalnym lub Diecezjalnym w dziele krzewienia Różańca św.
Członkowie Żywego Różańca
mogą dostąpić odpustu zupełnego, pod zwykłymi warunkami, osiem razy w roku, mianowicie:
w dniu przyjęcia do Żywego Różańca,
Narodzenia Pana Jezusa (25 XII),
Ofiarowania Pańskiego (2 II),
Zwiastowania Najświętszej Maryi Pannie (25 III),
Zmartwychwstania Pańskiego (zgodnie z kalendarzem liturgicznym),
Wniebowzięcia Matki Bożej (15 VIII),
w święto Królowej Różańca świętego ( 7 X,)
oraz Niepokalanego Poczęcia Maryi (8 XII).